In 1835 begon architect Jacob Coers, in opdracht van de toenmalige landgoedeigenaar H.J.C.J. baron van Heeckeren van Enghuizen, met de bouw van een nieuw landhuis. Het in Italiaanse palazzostijl opgetrokken paleisachtige gebouw was in 1842 gereed en werd luxueus ingericht. Het geheel was omringd door een fraai aangelegd park, met doorsneden met vijvers en beekjes, hier en daar overspannen door gietijzeren bruggen.
Kasteel Enghuizen en het volksfeest
Het kasteel speelde een belangrijke rol tijdens de volksfeesten/kermis in Hummelo. Hier werd het defilé afgenomen en werden de gewonnen prijzen aan de koningen en koninginnen uitgereikt. De meeste boeren waren vroeger pachtboeren en min of meer verplicht om tijdens de kermis met hun werkpaard mee te doen aan de activiteiten.
De onderstaande foto is afkomstig uit 'De Prins' van 4 september 1926: "Het jaarlijks terugkeerend Oogstfeest te Hummelo (Gelderland). Een schilderachtig vertoon ten Kasteele Enghuizen, dat den toeschouwers ten zeerste heeft bekoord. Onze opname werd gedaan tijdens het defilé van de Hummelosche Schutters; voorop: De Bielemannen, die oudetijds de taak hadden hindernissen op te ruimen."
Tweede Wereldoorlog
De bewoners van het kasteel verleenden in de Tweede Wereldoorlog hulp aan onderduikers en neergeschoten Engelse vliegeniers, die verborgen werden in het kasteel en in het tuinhuis. In 1943 werden er weeskinderen van een Haags weeshuis ondergebracht op het kasteel. Tegen het einde van de oorlog vorderden de Duitsers echter het gebouw om het als noodziekenhuis in te richten voor gewond geraakte Duitse militairen en moesten de kinderen van het weeshuis weer vertrekken. Nadat de gewonde militairen verder vervoerd waren, werden er korte tijd Duitse parachutisten in het kasteel ondergebracht. Dit laatste werd door de ondergrondse aan de Engelsen doorgegeven.
Op 24 maart 1945 werden in het kasteel patiënten uit de Doetinchemse Wilhelmina ziekenhuis ondergebracht in verband met bombardementen op Doetinchem. Waarschijnlijk dachten de geallieerden dat de Duitse Wehrmacht nog op het kasteel gelegerd was, want op 25 maart 1945 werd het gebouw beschadigd door beschietingen door geallieerde vliegtuigen. Dankzij de zware muren van het kasteel resulteerde dit voornamelijk in glas- en houtschade , wel kwamen er drie kinderen om in de omgeving van het kasteel.
Brand
Na de bevrijding op 20 juli 1945 is het kasteel in brand geraakt, waarschijnlijk door kortsluiting in het gedeelte waarin het Haags Weeshuis was gevestigd (zie bronnen hieronder). Er doen ook andere verhalen/geruchten de ronde, o.a. dat de brand ontstaan zou zijn door onvoorzichtigheid van de erin gelegerde Canadese troepen, maar dit blijkt niet uit verslagleggingen uit die periode .
Vanwege de hoge kosten voor wederopbouw is besloten om het kasteel (grotendeels) af te breken. De onderstaande foto toont het kasteel tijdens de afbraak in 1948.
Van het kasteel rest nu enkel nog wat muurresten en kelders, verscholen in het struikgewas. Het bijbehorende park is voor een groot deel prijsgegeven aan de vrije natuur. Wie de wandeltocht 'Enghuizenroute' volgt, komt onderweg overblijfselen van het oude landhuis tegen in de vorm van met mos begroeide brokken steen die her en der langs het pad liggen. De ruïne is niet toegankelijk voor publiek.
Hieronder volgen nog een aantal foto's, tekeningen en/of ansichtkaarten van kasteel Enghuizen.
|
Bronnen
- Adellijke Huizen in het Richterambt Doesborgh / J. Harenberg (Stad en Ambt Doesborgh, Uitgeverij Rabeling, 1990)
- Er op of eronder - Hoe Achterhoek en Liemers de Duitsche bezetting doorstonden en ervan werden bevrijd / W.P. Nederkoorn, G.J.B. Stork (Arnhem: Gijsbers & Van Loon; Doetinchem: Uitg. Mij. C. Misset n.v., 1946/1970)
- De Prins (4-9-1926)
- Met betrekking tot de brand in kasteel Enghuizen:
- Graafschapbode 24-07-45
- Radiosurrogaat 23-07-45
- Gemeentearchief Gemeente Hummelo en Keppel